مقاله پژوهشی:بررسی نقش و تاثیر فرهنگ سازمانی بر مدیریت جهادی با تاکید بر دیدگاه حضرت آیت‌الله العظمی امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

دانشیار دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

چکیده

مدیریت جهادی به‌عنوان علم و هنر رهبری و کنترل فعالیت‌های دسته‌جمعی، مبتنی‌بر مبارزۀ نه صرفاً در عرصۀ نظامی بلکه در تمامی عرصه‌های علمی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... جهت نیل به اهداف راهبردی تعریف می‌شود که در این مدیریت سه ویژگی خدمت به مردم، نیت خدایی (خلوص) و تکیه بر علم به‌عنوان اصول اساسی قلمداد می‌شوند. تحقیق حاضر با هدف ارائه مدل تاثیرگذاری فرهنگ سازمانی بر مدیریت جهادی با مروری بر دیدگاه حضرت آیت الله العظمی امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) به رشته تحریر درآمده است و سعی می‌کند به این سوال پاسخ دهد که فرهنگ سازمانی چه تاثیری بر مدیریت جهادی دارد؟ به این منظور با بهره‌گیری از روش توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی با استفاده از یک پرسشنامه محقق‌ساخته متشکل از 50 سوال که پایایی آن توسط نرم‌افزار SPSS 91/0 محاسبه شد و تعداد 100 نفر به‌عنوان جامعه‌آماری شناسایی و بر اساس جدول مورگان، نمونه آماری 80 نفر انتخاب گردیدند که به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. در این تحقیق مولفه‌های مدیریت جهادی در هفت مفهوم مشارکت سازمانی؛ انعطاف‌پذیری سازمانی؛ رسالت و ماموریت سازمانی؛ سازگاری سازمانی؛ انطباق‌پذیری سازمانی؛ نوآوری و خلاقیت و فرهنگ جهادی و مولفه‌های مدیریت جهادی در چهار مفهوم دینی و اخلاقی؛ مدیریتی؛ سازمانی و شخصیتی دسته‌بندی گردیدند. پس از انجام محاسبات و تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها مشخص گردید که فرهنگ سازمانی بر مدیریت جهادب تاثیر مستقیم و معناداری دارد.

کلیدواژه‌ها


  1. فهرست منابع و مآخذ

    1. آذرنوش، آذرتاش (1385). فرهنگ معاصر عربی فارسی، چاپ هفتم، تهران: نشر نی.
    2. احمدی، محمد‌حسین (1388). «تاثیر فرهنگ سازمانی پلیسی بر نهادینه کردن انضباط دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی»، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، سال چهارم، شماره سوم.
    3. اخوان، پیمان و سنجقی، محمد ابراهیم و اجاقی، حامد (1391). «بررسی روابط بین مدیریت نوآور، فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال دهم، شماره 38.
    4. اقتداری، علی‌محمد (1372). سازمان و مدیریت، تهران: دیبا.
    5. الوانی، سید‌مهدی (1371). «استعاره‌ها ابزار شناخت سازمانی»، فصلنامه مطالعات مدیریت، شماره 7.
    6. ایروانی، محمدجواد (1377). نهادگرایی و جهاد سازندگی، چاپ اول، تهران: انتشارات جهاد سازندگی.
    7. بنیادی، علی؛ کامفیروزی، محمدحسن (1394). «بررسی تاثیر مدیریت جهادی بر استقرار اقتصاد مقاومتی با روش ویکور فازی»، نشریه مدیریت فردا، سال سیزدهم، شماره 44، صص 104-91.

    8. پاشایی هولاسو، امین (1390). «نقش بسیج دانشجویی در مدیریت تهدیدات نرم دشمن»، فصلنامه عملیات روانی، سال هشتم، شماره 31.

    1. پالوچ، مجتبی؛ نقی‌پورفر، ولی‌الله (1386). «نقش فرهنگ و مدیریت جهادی در تقویت و توسعه سرمایه‌های اجتماعی و مشارکت مردمی»، مجموعه مقالات اولین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی. جلد اول، تهران: نشر آموزش کشاورزی دفتر خدمات تکنولوژی آموزشی.
    2. پیرنعمتی، دل‌آرا (1393). «مدیریت جهادی از منظر قرآن کریم»، فصلنامه بصیرت و تربیت اسلامی، سال یازدهم، شماره 31، صفحات 93-73.
    3. تاج‌آبادی، ر؛ مشایخی، ک (1388). «شاخص‌ها و نشانه‌های وجدان کاری معیاری برای ارزیابی مدیر جهادی»، مجموعه مقالات دومین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
    4. تشویقی، ش (1388). «نقش مدیریت جهادی در ثبات و تامین امنیت»، مجموعه مقالات دومین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
    5. حجازی، سعید (1391). «شناسایی مولفه‌های فرهنگ و مدیریت جهادی با روش فراترکیب»، تهران: اولین همایش علمی فرهنگ و مدیریت جهادی.
    6. حسینی، مهدی؛ سرلک، محمدعلی؛ دلجو، غلامحسین (1395). «طراحی مدل سازمان جهادی»، فصلنامه مدیریت سازمان‌های دلتی، سال سوم، شماره 15، صص 26-1.
    7. جاجومی‌زاده، م؛ خورسند رحیم‌زاده، م؛ منصوری، ح (1386). «شناخت نقطه عطف در عمر سازندگی جهاد سازندگی و ویژگی‌های مدیریت و فرهنگ جهادی در آن دوره»، مجموعه مقالات اولین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
    8. حقیقی، ج (1388). «بررسی تشکیل جهاد سازندگی و مدیریت جهادی در تقویت و توسعه اجتماعی و مشارکت مردمی»، مجموعه مقالات دومین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
    9. دهقانی‌پوده، حسین؛ پاشایی هولاسو، امین (1395). «تاثیر فرهنگ سازمانی بر ظرفیت‌ها و محرک‌های نوآوری دفاعی»، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، سال سوم، شماره 27.
    10. رابینز، استیفن پی (1385). رفتار سازمانی: مفاهیم، نظریه‌ها و کاربردها، ترجمه: علی پارساییان و سیدمحمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
    11. راغب اصفهانی، حسین بن‌محمد (1387). مفردات الفاظ قرآن کریم، ترجمه حسین خداپرست، قم: دفتر نشر نوید اسلام.
    12. رشید، غلامعلی و پاشایی هولاسو، امین (1392). « ارائه مدلی مبتنی بر مدیریت دانش جهت ترویج فرهنگ دفاع مقدس»، دو پاسداری فرهنگی، سال دوم، شماره 6.
    13. رعنایی کردشولی، حبیب اله و قرآنی، سیدفرامرز (1386). «کاربرد چهارچوب ارزش‌های رقابتی در پژوهش‌های فرهنگ سازمانی»، مجله فرهنگ مدیریت، شماره 15.
    14. روحی، محمد؛ فیاض‌بخش، محمدتقی (1392). تفسیر واژگان قرآن کریم برگرفته از تفاسیر مجمع‌البیان و المیزان، تهران: انتشارات فردافر.
    15. زواره، ع (1388). راه‌های استمرار و ترویج و نهادینه کردن فرهنگ جهادی از منظر مقام معظم رهبری، مجموعه مقالات اولین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
    16. سلیمی‌دانشگر، مجید (1378). فرهنگ سازمانی و رابطه آن با وجدان‌کاری، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
    17. سن، جیمز؛ لادون، کنت (1382). سیستم‌های اطلاعاتی در مدیریت با کاربردهای تجارت الکترونیک و اینترنت، ترجمه محمد راد، تهران: نگاه دانش.
    18. شاین، ادگار (1383). مدیریت فرهنگ سازمانی و رهبری، ترجمه: برزو فرهی بوزنجانی و شمس‌الدین نوری نجفی، تهران: سیمای جوان.
    19. فتح‌الهی، پ (1388). «بازسازی فرهنگ و مدیریت جهادی متناسب با تحولات محیطی»، مجموعه مقالات اولین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
    20. فرهادی، م و همکاران (1388). «بررسی علل تاثیرپذیری فرهنگ و مدیریت جهادی از نظام بوروکراسی»، مجموعه مقالات اولین همایش فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران.
    21. کامفیروزی، م؛ بنیادی نائینی، ع؛ موسوی لقمان، س (1392). «بررسی نقش عوامل در اقتصاد بدون نفت در الگوی اقتصاد مقاومتی»، فصلنامه اقتصاد اسلامی، سال سیزدهم، شماره 59، صص 88-59.
    22. عبدی، بهنام؛ توکلی، میثم (1395). «مفهوم‌پردازی مدیریت جهادی در پرتو آموزه‌های نهج‌البلاغه»، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، سال یازدهم، شماره دوم، صص 205-191.
    23. طباطبایی، محمدحسین (1374). تفسیر المیزان، چاپ پنجم، ترجمه محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    24. فرهی، علی؛ سنجقی، محمدابراهیم؛ سلطانی، محمدرضا؛ محمدیان، یدالله (1395). «طراحی الگوی فرهنگ جهادی یکی از نهادهای انقلاب اسلامی»، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، سال هشتم، شماره 2، صص 83-53.
    25. فرهی‌بوزنجانی، بروز (1392). «طراحی و تبیین مدل شناخت، سنجش و مدیریت فرهنگ سازمانی»، مجله راهبرد فرهنگ، شماره 21، صص 138-114.
    26. قاعدعلی، حمیدرضا؛ عاشوری، مهدی (1391). «مدیریت جهادی نمونه‌ای از به‌کارگیری مبانی مدیریت اسلامی»، مجموعه مقالات اولین همایش مدیریت جهادی، تهران: دبیرخانه همایش ملی مدیریت جهادی.
    27. قلتاش، عباس و صالحی، مریم و جاودانی، مریم و سینا، حمید (1390). «رابطه فرهنگ سازمانی و یادگیری سازمانی با مدیریت دانش اعضا هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی»، فصلنامه اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، سال هفتم، شماره 1.
    28. قوچانی، فرخ؛ بدری‌زاده، مریم (1390). «بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر استقرار سیستم‌های اطلاعات»، فصلنامه چشم‌انداز مدیریت دولتی، شماره 7، صص 95-81.
    29. لطیفی، میثم؛ سعدآبادی، حسن (1393). «پژوهشی پدیدارشناسانه برای فهم جوهره مدیریت جهادی»، فصلنامه راهبرد فرهنگ، شماره بیست و هشتم، ص 122-91.
    30. مارینا، دوپلسیس (1387). تاثیر فرهنگ سازمانی بر مدیریت دانش، ترجمه: زهره عباسی، چاپ اول، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
    31. منوریان، عباس و قربانی، محمدحسین و شریفی، مسلم (1387). فرهنگ سازمانی با تکیه بر مدل دنیسون، چاپ اول، شیراز: نشر دانشگاهی شیراز.
    32. نکویی مقدم، محمود و بهزادی گودری، فرانک و کشاورز، حسن (1391). «بررسی رابطه بین انواع فرهنگ‌های سازمانی با مؤلفه های موفقیت سازمانی»، فصلنامه بیمارستان، سال دهم، شماره 1.

     

     

    1. Argyris C. Schon D (1987). Organizational Learning II, Reading, Mass- Addison Wesley.
    2. - Bhatt, G (2000). "Organizing Knowledge  in the Knowledge development cycle”, Journal of Knowledge Management: Journal of Business Transformation, (2000b), Vol.4 No.1, pp. 15-26.
    3. Fleming N. (1998). Coping with a revolution: will the internet clang.
    4. Jarnett, De (1996). Effects of Knowledge Management Strategy on Organization Performance.  Journal of High Technology Management. Vol.14 No 12.
    5. Jung, D.I (2003). The role of transformational Leadership in enhancing organizational innovation: hypotheses and some preliminary finding, The Leadership Quarterly, Vol. 14 NO.
    6. Pouramen, Behzad (2001), study and Assessment of the existing organizational culture Center of the Iranian Scientific Information and Documentation, Research Project.
    7. Quintas, jam (1997). Management Information System, U.S.A: Prentice Hall.
    8. Rastogi, PN (2000). Knowledge management and intellectual capital, the new virtuous reality of competitiveness.
    9. Ribiere, V.M. and Sitar, A.S. (2003). Critical Role of Leadership in Nurturing a Knowledge- supporting Culture, Knowledge Management Research & Practice, Vol. 1 No.1.
    10. Shyrme, David (2003). Knowledge Management, Making Sense of an Oxymoron.
    11. Wunram, Michel (2000). Concepts of the CORMA Knowledge Management Model, Available. www.corma.net.